Marokko
Vanaf vandaag, 1 juli, kunnen we gaan aftellen naar 10 juli: het einde van de lockdown en hopelijk de opening van de Marokkaanse grenzen. En dat wordt tijd bij deze hitte van 45 graden plus. De ochtenden en avonden zijn draaglijk. Gelukkig slapen we nog steeds goed. De middagen zijn verschrikkelijk. We hebben onze eigen sauna. Met dat verschil dat men een saunacabine na enige tijd verlaat om te koelen; hier is geen ontsnappen mogelijk. Het water om te douchen hoeft niet meer verwarmt te worden; er komt zo al warm water uit de kraan.
Hoe graag we ook weg willen, toch geeft het vooruitzicht om Tafraout te verlaten ook een dubbel gevoel. Het is beslist niet ons ding om 6½ maand op dezelfde plek te wonen. In coronatijd was het echter nergens anders beter en veiliger geweest. Na al die maanden, na alles wat we hier deze winter hebben meegemaakt, zal het afscheid van in ieder geval Mariam en Mohamed heel zwaar worden. Na o.a. het overlijden van Abdillah zal Tafraout nooit meer hetzelfde zijn. Ook het afscheid van enkele andere dorpsbewoners zal niet meevallen. Meerderen suggereren dat we hier kunnen blijven, een huis kunnen kopen omdat we “erbij horen”. Hoe graag we ook in Tafraout komen en zijn, dat lijkt ons toch niet wat.
De tijd tot de datum van ons vertrek kan ons momenteel niet snel genoeg gaan. We weten echter ook dat we besmette, dus minder veilige gebieden/landen tegemoet gaan. De Wereld Gezondheidsorganisatie maakt bekend dat Marokko door de gekozen aanpak tegen het coronavirus het laagste sterftecijfer en het hoogste genezingspercentage (90%) in de wereld heeft door vanaf het begin strikte opsluitingsregels op te leggen en hierop streng te handhaven.
We houden het Nederlandse en Europese nieuws in de gaten en volgen het nieuws op drie verschillende Marokkaanse sites. De lidstaten van de EU zijn het eens geworden over een lijst van “veilige landen” waaronder Marokko. Dat wil zeggen dat men vanuit deze landen vanaf 1 juli de EU weer in mag reizen. Om te bepalen of de reisbeperkingen voor een bepaald land kunnen worden opgeheven, worden meerdere criteria gebruikt. Zo moet het aantal coronabesmettingen stabiel zijn of aan het afnemen zijn. Ook wordt gekeken naar het testbeleid van een land.
Het Marokkaanse Ministerie van Gezondheid bericht dat de situatie in Marokko stabiel en onder controle is. Indien daar geen verandering in komt dan zal de lockdown op 10 juli worden opgeheven waarna de grenzen een dag later zullen worden heropend. We hebben er alle vertrouwen in dat het goed gaat komen, dat we vanaf 10 juli naar het noorden kunnen reizen om met een ferry terug te kunnen naar Europa.
Vooral tijdens de zomermaanden veroorzaken de steken van een schorpioen en de beten van een slang veel slachtoffers. Er zijn ongeveer 50 soorten schorpioenen in Marokko waarvan er 22 giftig en zeer gevaarlijk zijn. Ook Tafraout heeft jaarlijks een aanzienlijk aantal slachtoffers van deze dieren. ’s Winters hebben we de beestjes wel eens onder stenen zien liggen slapen. Nu ze wakker worden, wordt het dus echt tijd dat we weg gaan.
De slangen zouden in palmbomen zitten en zich naar beneden laten vallen. Gelukkig hebben we er nog geen gezien.
Dit is lachen. We zitten koffie te drinken met Mohamed, Guusta en Jan. De “koek van de soek” staat op tafel. Er komt een herder met zijn kudde schapen en geiten langs. Voor we het weten steekt een geitenbok zijn grote kop in de koektrommel en rennen er meerdere geitjes op af. De dagen erna komen vooral de geitjes kijken of de koektrommel er is. Wat een geblaat, wat een gemekker. Elke dag worden we getrakteerd op een concert. Dat zullen we over een weekje ook gaan missen.
2 juli: het is vandaag 48 graden geworden. Pffff. Kan het nog even een weekje wat minder met de temperatuur?! De koelkast maakt overuren. De extra koelventilator staat de hele dag te razen.
Op 3 en 4 juli doet Mohamed eindexamen van school. We hebben hem gezegd dat hij deze dagen geen water hoeft te brengen zodat hij zich volledig kan concentreren op school. Na de tweede examendag komt hij met een stralende glimlach vertellen dat het goed is gegaan. De uitslag is over twee weken.
Theo is naar het dorp boodschappen doen. Ondertussen scoort Corrie een geit. Tijdens een praatje met de herder springt er een geitje de camper in. Eten we vanavond geit aan het spit?
Mariam nodigt ons, samen met Guusta en Jan, uit om bij haar thuis te komen eten. Met de herinnering aan afgelopen winter zien we de bui al hangen: manger, manger. En ja, wat pakt Mariam weer uit. Een met gekruide mie gevulde gebraden kip, een uitgebreide saladeschotel, patatjes met een vleessaus. Daarna meloen toe en een frambozenpudding. Als we denken dat alles op is, is er thee met gróte stukken taart, een schaal koekjes en een schaal met vijf soorten noten. Het is werkelijk teveel maar wat hebben we een geweldig lekkere en gezellige middag gehad.
Het is al enkele dagen 48 graden. De koelkast trekt het, ook met koelventilator, niet meer want ’s nachts koelt het niet verder af dan tot 33 graden. De inhoud van de koelkast is weliswaar koel maar bij lange na niet koud meer. Het vele water dat we (moeten) drinken smaakt nergens naar. Mariam weet raad. Elke dag worden er twee flessen ijswater gebracht die langzaam ontdooien. Al weer zo’n lief gebaar. Een mixje net ontdooid water met het “lauwe” water is lekker koud en heerlijk om te drinken.
9 juli: De Marokkaanse regering maakt bekend dat Marokko het virus onder controle lijkt te hebben; toch wordt gevreesd voor een snelle verslechtering van de situatie. Daarom is de noodtoestand op het gebied van de gezondheid met een maand verlengd en eindigt voorlopig op 10 augustus. Dus: de grenzen blijven gesloten?? De berichtgeving is verwarrend. Er wordt namelijk tevens melding gemaakt van drie categorieën mensen die vanaf woensdag 15 juli het Marokkaans grondgebied kunnen verlaten, waaronder buitenlanders in Marokko, hetgeen geschiedt per vliegtuig of zee naar keuze van belanghebbenden. De identiteit van luchtvaartmaatschappij of rederij is nog niet bekend.
We mogen ons in ieder geval weer verplaatsen zodat we eindelijk kunnen vertrekken uit Tafraout. We zijn de gemeente Tafraout dankbaar dat we hier zo lang zijn vastgehouden, zo lang te gast mochten zijn in dit coronavrije gebied; we zijn vol lof over de wijze waarop er voor de toeristen is gezorgd. Tafraout, bedankt voor de gastvrijheid en de veiligheid en ….. zo mogelijk: tot volgende winter. Inshallah.
We gaan afscheid nemen van een aantal mensen in het dorp: van de kippenboer, het kruidenmannetje, de twee jongens van het supermarktje, van Nezha en haar gezin, van de kapper die de laatste weken bakker was en natuurlijk van Galid. Galid denkt dat hij deze winter nog niet genoeg in ons voordeel heeft gerekend. Hij geeft ons een fles honing cadeau. Het afscheid van oma en Moleïd is wat moeilijker. Natuurlijk moeten we mee-eten. In antwoord op de cadeautjes die we zondag tijdens het eten bij Mariam voor de hele familie hebben gegeven, krijgen wij nu een aantal cadeautjes. Van oma krijgen we een flesje arganolie, van Moleïd krijgen we beiden een halsketting én Corrie krijgt een mooie jurk. Het kan niet op. Van Mariam kregen we in de loop van de winter al het één en ander, o.a. beiden een paar babouches. Mariam brengt zelfs nog iets moois voor het huwelijk van Sigrid en Nick. Wat het is moet nog even geheim blijven.
In de palmerie nemen we afscheid van de geitenherder. De bewaker komt voor de laatste keer 15 dirham halen. Een stevige omhelzing volgt: à l’annéee prochaine – inshallah. Intussen komt le facteur aanrijden: ah vous partirez demain?! Een aardig mannetje die facteur, hij heeft twee vrouwen en zeven kinderen.
10 juli: We ruimen de laatste dingen op en laten de camper van de levelers rollen.. Bedacht op schorpioenen zijn we voorzichtig en dat is maar goed ook. Onder één van de levelers komt een vijf centimeter langer gele schorpioen, de Saharaschorpioen, tevoorschijn. Het is één van de zeven meest gevaarlijke schorpioenen op aarde. Zijn Latijnse naam, Androctonus Australis, betekent “mensenmoordenaar”. Wanneer je éénmaal gestoken bent door deze schorpioen wordt je zenuwstelsel aangevallen met symptomen als verlamming en de dood als gevolg.
We staan reisklaar als Mariam en Mohamed komen om afscheid te nemen. Mariam kan het niet laten. Ze brengt een pot argan-eucalyptuszeep mee, een zelfgebakken taart en zes broden.
Het afscheid is emotioneel – na zo’n lange tijd, 6½ maand is niet niets – na alles wat we samen meegemaakt hebben. Opschrijven wat er door je heen gaat is onmogelijk. Met betraande ogen, na een laatste omhelzing, is het écht voorbij. We moeten gaan.
Mariam en Mohamed bedankt voor alle fijne momenten die we, naast de trieste gebeurtenis van het overlijden van Abdillah, hebben gehad. Jullie zijn onbetaalbaar.
Samen met Guusta en Jan beginnen we aan de eerste rit sinds maanden. De reis naar het noorden gaat er deze keer anders uitzien met meer kilometers dan andere jaren, dit om de gebieden met coronabesmettingen te vermijden.
Het eerste doel is Taliouïne. Al snel genieten weer van de prachtige rit. Wat voelt het goed om eindelijk weer onderweg te kunnen zijn. Midden op de middag komen we op de camping in Taliouïne aan. Het zwembad dat ’s winters gesloten is, is nu open. We maken er dankbaar gebruik van na de warme rit want ook hier is het nog meer dan 40°.
De volgende rit gaat richting Skoura. Het valt ons, net als gisteren, op dat we geen enkele andere camper tegenkomen. Die zitten en rijden, dom genoeg, allemaal langs de kust?? Dat moet je niet willen. Juist aan de kust zijn de meeste coronabesmettingen. Guusta en Jan horen van Adriaan en Paulien dat ze op een camping in Kenitra zijn gezet ……
Tijdens een politiecontrole worden we staande gehouden. Dit is nieuw – meestal worden toeristen ongemoeid gelaten. De jonge politieagent is een charmeur. Nadat hij ons “uitgehoord” heeft, kunnen we zonder problemen verder rijden. In Skoura vinden we een goede camping; ook hier met zwembad. Net als in Taliouïne zijn we de enige gasten.
We appen met Mohamed over de voortgang van onze reis. Er staat een mooie spreuk in zijn app op de plek waar ook een fotootje kan staan: celui qui se contente de peu ne manque rien. En zo is het maar net!
Vanuit Skoura willen we naar Goulmima. Van de campingeigenaar in Skoura horen we echter dat de camping in Goulmima al vanaf 2 maart gesloten is, hetgeen onderweg in een eetgelegenheid waar we een broodje eten wordt bevestigd. We rijden door naar ErRachidia. Op de camping aldaar is men druk bezig; de camping gaat morgen open. Het sanitair is nog niet in gebruik, etc. Dat hebben we niet nodig – we hebben alles aan boord! We mogen desondanks niet blijven overnachten. Het restaurant is wel open. We drinken er een ijskoude jus d’orange en we rijden 38 km verder naar de ons bekende camping Jurassique in de Ziz-kloof. De begroeting is grappig: “ha, daar bent u weer”. Inderdaad, we waren hier in december ook al. Nadat beide campers een plek hebben gevonden gaan we met z’n vieren verkoeling zoeken in het zwembad – het was weer een warme rit bij 40 graden plus. Na het zwemfeestje melden we ons aan en krijgen we muntthee. We zitten tot ’s avonds laat buiten, het koelt weinig af.
De volgende rit staat naar Azrou gepland. Dit keer gaan we niet naar de kersenboomgaard bij Hassan. We hebben gehoord dat Hassan is overleden. We gaan nu voor de Emirates Euro Camping mét zwembad.
Rond Midelt komen we de barrieres de neige tegen. Daar zullen we bij deze hitte geen last van hebben. We hebben medelijden met de agenten die in de brandende zon in uniform staan. Vandaag worden we geen enkele keer gecontroleerd – we mogen bij alle controles doorrijden. Behalve de agenten in uniform zien we overal langs de route de mensen met lange broek, shirt met lange mouw en daar over heen een djellabah. Pfff. Ze zullen wel denken: wat goed is tegen de kou is ook goed tegen de hitte.
In de Midden-Atlas rijden we op meerdere plekken langs bewoonde tenten – niet meer dan een paar stokken met wat lappen erover maar ….. wél met zonnepanelen. We hebben het al zó vaak gezien; het zien van zoveel armoede zal nooit wennen. Hoe kán een mens zo leven!
In de buurt van Azrou beginnen de cederbossen waar de staartloze magot of makaak woont. Ze laten zich niet zien. We herkennen de plek waar we twee jaar geleden een groepje apen hebben gespot.
Van corona hebben we de hele route nog niets gemerkt.
De Emirates Euro Camping is open; in het zwembad is geen water. Dat is nou jammer. Gelukkig is het hier “maar” 32°. Dat is wat anders dan de 48° in Tafraout. Het voelt al een stuk aangenamer.
Op 16 juni hebben we in Tafraout getracht Dirhams op te nemen. De bankpas kwam niet uit de automaat terug, evenmin kwam er geld uit. Een bankmedewerker zorgde ervoor dat de bankpas terugkwam. En het geld? Nee, de transactie is geannuleerd! Toch werd er een bedrag van € 194,90 van de rekening geschreven. Dus: terug naar de bank. De bankmedewerker zegt dat hij niets kan doen en adviseert contact op te nemen met de eigen bank. We starten een chat met de ING-bank. Nadat “ik kijk het na” er twee minuten stilte op de lijn is, wordt de verbinding verbroken. Dit tot viermaal toe: iedere keer een andere medewerker, iedere keer het probleem opnieuw uitleggen. Na veel aandringen krijgen we een mailadres om een “verzoek betalingsonderzoek” te starten. Alsof dat helpt. Er komt geen bevestiging van ontvangst van de mail, laat staan dat het ten onrechte afgeschreven bedrag terug geboekt wordt. Ondanks dat we het zacht uitgedrukt niet netjes vinden, dat we (lange tijd) taal noch teken krijgen hebben we geduld. We geven ING de tijd. Op 25 juni is ons geduld op. We willen in ieder geval een bevestiging dat onze mail is aangekomen. We sturen een herinneringsmail. Andermaal geen reactie. Op 8 juli gaat er opnieuw een mail uit, dit keer met onderwerp: alarm, reactie svp. Ook hier wordt ING niet koud of warm van. Om moedeloos van de worden. Hoe gaat men met klanten om?!
Op 13 juli krijgen we éindelijk een reactie: het onderzoek gaat tien weken !! duren. Tjongejonge! Nog zes weken te gaan. We weten nu in ieder geval waar we aan toe zijn.
14 juli: Bij het verlaten van de Emirates Euro Camping wordt, via het oor, de temperatuur van beide chauffeurs gemeten. Zowel Theo als Jan: geen verhoging – we mogen vertrekken.
Na een rustige rit komen we voor de vijfde keer op de camperplaats in Ouezzane. Een camperplaats die in januari 2018 voor ons had afgedaan nadat deze een andere (Franse) eigenaar heeft gekregen waardoor de prijzen met 50% verhoogd waren, de keuken niet meer was zoals we gewend waren en Max de herdershond zijn grote snuit op tafel naast ons bord legde omdat hij mee wilde eten. Voor het aantal nog te rijden kilometers tot aan de kust hebben we echter geen andere keus.
Inderdaad, op de plaats van de mooie boomgaard is, zoals we verwachtten, een prachtig zwembad aangelegd. Dat is in deze omstandigheden in ieder geval prettig. Het restaurant proberen we niet meer. Na een middag zwemmen en een nachtje slapen gaan we zeker weten verder. Hoewel ….. een nachtje slapen? Het is nog net zo’n rotherrie als 2½ jaar geleden, zo niet erger! Het zwembad is tot ’s nachts half twee met veel kabaal in gebruik. De hele nacht blaffende honden, kraaiende hanen, krijsende pauwen, balkende ezels, het verkeer op de weg dat de hele nacht door raast. Verder de verlichting die van drie kanten de camper in schijnt. Vanwege de hitte kunnen we de ramen en de deur niet sluiten en niet verduisteren; er is opnieuw een hittegolf. Ook hier in het noorden is het meer dan 40°. Vóór half acht ’s morgens wordt er brood bezorgd. Nou ja, we zijn toch al/nog wakker – hebben amper een oog dicht gedaan vannacht. We zijn er nu van overtuigd: hier willen we écht nooit meer terug. We hebben het nog een keer een kans gegeven; de maat is vol. Het is de (behoorlijk) duurste camperplaats/camping tot nu toe en dat met de ergernis die er op andere plekken niet is.
De volgende plek is Et-Tleta-de Oued Laou, een voor ons niet onbekende plaats aan het strand, zo’n 86km van de haven van TangerMed. De berichten zijn niet bemoedigend. De Marokkaanse grenzen zijn vanaf 15 juli geopend; Spanje houdt de grens met Marokko gesloten. Op dit moment hebben we geen idee hoe we naar Europa terug kunnen. Morgen bekijken we of er een oplossing is.
Intussen krijgen we bericht van Mohamed. Hij is geslaagd voor het eindexamen met een maximale score voor Engels. En dat mede door onze hulp, zegt hij. Leuk, maar hij moest het toch echt zelf doen.
Nieuwe geluiden. Spanje zal de grens met Marokko voorlopig niet openen. Het heeft niets met corona te maken maar alles met een grens/visserijconflict tussen beide landen. Lekker handig om dit uitgerekend nu in coronatijd uit te willen vechten waardoor toeristen die maandenlang lockdown hebben gezeten nu niet met het retourticket terug kunnen keren naar Europa via de kortste zeeroute naar Algeciras in Spanje. Bovendien heeft de Marokkaanse regering besloten dat alle buitenlanders het land voor 10 augustus moeten hebben verlaten.
Nu we definitief niet via Spanje terug kunnen naar Europa zoeken we een andere weg. We komen via Direct Ferries op de site van ….. jawel: GNV (Grandi Navi Veloci) die ons naar het Franse Sète of naar Genua kan brengen. Natuurlijk kiezen we voor Sète. Op het moment dat we de boeking willen afronden middels betaling krijgen we de melding: de boot is vol. Het is de laatste ferry vanuit TangerMed. Na enig zoeken ontdekken we dat er vanuit het 400km oostelijk gelegen Nador op 25 juli een ferry gaat die op 27 juli in Sète aankomt. Tja, het is € 675,-. Niets aan te doen maar er zijn mensen die in maart € 2000,- hebben betaald en ….. we hebben acht maanden lang goedkoop geleefd in Marokko – dus niet zeuren. Bovendien besparen we de brandstofkosten en de reistijd door Spanje. Vanaf Sète kunnen we in een paar dagen in Nederland zijn. We zijn er blij mee.
Guusta en Jan proberen een uurtje later voor dezelfde datum te boeken. Ongelooflijk: ook deze boot is nu vol! Na veel gedoe lukt het hen voor 31 juli een ticket te bemachtigen. Helaas, het wordt geen gezamenlijk boottochtje.
Waarom Guusta en Jan niet gelijktijdig met ons hebben geboekt? Guusta wilde wachten op berichten van een politieoverleg in Oud Laou en hoopte, tegen beter weten in, dat er toch vanuit TangerMed gevaren kan worden en dat we niet op 10 augustus het land uit moeten zijn. Ze wil nog een poosje aan zee blijven!! Wij dus niet! En: wat een politieoverleg in Oued Laou voor ons van invloed is voor het boeken van een ferry snappen we niet, evenmin snappen we welke invloed een politieoverleg in Oued Laou op het vertrek van ferry’s heeft. Wij willen Marokko na acht maanden eindelijk wel eens verlaten. We zijn blij dat we doorgezet hebben en het land een week eerder kunnen verlaten dan Guusta en Jan.
In afwachting van het vertrek op 25 juli blijven we zes dagen in Oued Laou vanwaar we in twee dagen naar Nador gaan rijden. In het weekend is het gigantisch druk aan zee en blijft het op de boulevard rumoerig tot ver na middernacht. Om half drie in de nacht komt een auto met vijf jongelui aanrijden en parkeert tussen onze beide campers; keiharde boemboem muziek – de rest van de nacht is het een verschrikkelijk kabaal en geschreeuw. ’s Morgens om 07.00 uur rijden ze weg.
De volgende nacht: hetzelfde feestje alleen ….. de auto staat nu zo dicht tegen onze camper dat we de deur niet meer uit kunnen. Op ons verzoek ’s morgens om de auto een stukje te verplaatsen, krijgen we een grote bek. We roepen de hulp van de inmiddels gearriveerde parkeerwacht in die de jongelui sommeert de auto te verplaatsen. Met een uit protest razende motor, en doorrazen en doorrazen, wordt hieraan gehoor gegeven. De rest van de morgen blijft de auto geparkeerd staan. We worden uitgescholden voor racist; we voelen ons voor de eerste keer in al die jaren Marokko niet veilig. We zijn bang dat er de komende nacht rare dingen gaan gebeuren. We gaan naar de gendarmerie. Er wordt serieus mee omgegaan. Na de melding komt er zowel aan het begin als aan het eind van de avond een politieagent de situatie ter plekke opnemen. De hele nacht worden we bewaakt; er staat een politiewagen aan het begin van de parkeerplaats.
Dat het ook anders kan blijkt twee dagen later. Om drie uur ’s nachts stopt een toeristenbusje met acht jongeren pal naast onze camper terwijl de hele parkeerplaats leeg is. Echt lawaaiig is het niet maar we blijven ze de rest van de nacht horen. Als we ’s morgens opstaan en Theo een praatje gaat maken wordt, nog voor het gevraagd wordt, aangeboden het busje te verzetten.
Gekken zijn hier ook. Er loopt een man rond te schreeuwen. Hij vraagt ons om geld. Vervolgens gaat hij voor de bank staan schreeuwen. De bankmedewerker krijgt het na veel moeite voor elkaar dat de man verderop gaat staan schreeuwen. Nog lange tijd blijft de man wild gebarend en luid schreeuwend rondlopen.
We zijn blij als we deze dag en nacht luidruchtige plek kunnen verlaten en richting ferry kunnen gaan rijden.
Voor het zover is: alarmerende berichten! Hoe we ooit in Europa terug moeten komen wordt zo langzamerhand een raadsel. Nadat we tot 10 juli lockdown hebben gestaan in Tafraout, de grens met Spanje op 15 juli vanwege het grens/visserijconflict niet werd heropend waardoor er geen ferry’s gaan tussen TangerMed en Algeciras en we genoodzaakt waren een dure ticket Nador – Sète te kopen, wordt ook deze weg twijfelachtig. De ferry die afgelopen vrijdag (17 juli) vanuit Nador naar Sète gepland stond werd op het laatste moment geannuleerd op verzoek van de Franse autoriteiten die willen dat reizigers een coronatest overleggen alvorens aan boord te kunnen gaan. Deze PCR-test mag maximaal 72 uur oud zijn. De plotselinge opschorting van de veerboot zorgde voor paniek en boze reacties onder te reizigers die al sinds maart vastzitten in Marokko nadat de Marokkaanse autoriteiten de grenzen hadden gesloten.
Hoewel we nog steeds geen bericht van ferry maatschappij GNV hebben ontvangen nemen we het zekere voor het onzekere. We gaan naar het Gezondheidscentrum in Oued Laou. Er is niemand die ons kan helpen. De capitaine van het dorp kan dat wel. Hij telefoneert ….. en telefoneert. Resultaat: we moeten naar het ziekenhuis van het 50km noordwestelijk gelegen Tetouan voor een PCR-test. De uitslag van de test duurt drie dagen!! Wat een trammelant – dan moeten we al op de boot zitten. De capitaine regelt dat het in verband met het vertrek van de ferry sneller kan.
Hals over kop nemen we afscheid van Guusta en Jan om naar Tetouan te rijden. Guusta en Jan, bedankt voor de fijne tijd samen en de steun die we aan elkaar hebben gehad. We zien elkaar weer in Nederland.
Het ziekenhuis (Hopital Saniat Remel) is moeilijk te vinden. Er is geen parkeergelegenheid. We zoeken een uur naar een plaatsje voor de camper. Bij het ziekenhuis: een doctor in de farmacie brengt ons naar het testpunt – een tent in de tuin van het ziekenhuis. Moeilijk, moeilijk, kom morgen maar terug. Pas na veel aandringen en vermelding dat we over twee dagen zonder test niet aan boord mogen, het geld van de dure ticket kwijt zijn én we nog 400km naar Nador moeten rijden, wil men ons helpen. Men wil fotokopieën van paspoorten en bootticket en we moeten 1000 Dirham/€ 100,- betalen. Uitslag van de test: vanavond om elf uur.
Nauwelijks getest komt er (in het Italiaans) bericht van GNV dat een PCR-test verplicht is en men zonder test de haven niet in mag. Dat is twee dagen voor de afvaart dan lekker op tijd!! We wachten op de uitslag. We kunnen blijven wachten ….. en wachten. Om middernacht komt er iemand vertellen dat het morgenochtend 10.00 uur wordt voor de uitslag er is. We moeten dan nog naar een plek voor de nacht zoeken want hier in Tetouan is overnachten niet veilig. Tijdens onze afwezigheid naar het ziekenhuis hebben we een knul tegen betaling op de camper laten passen.
Na vijf uurtjes slaap: douchen en weer naar het ziekenhuis rijden. Opnieuw een parkeerprobleem. In het ziekenhuis deelt men ons doodleuk mee: pas encore, de uitslag wordt vanmiddag om 17.00 uur verwacht. Dat wordt dus 400km in donker naar de haven van Nador rijden om op tijd te kunnen zijn om in te schepen. We zullen er nog maar niet aan denken wat er gebeurt als de uitslag er dan nóg niet is. Er is verteld dat de testresultaten naar Rabat gezonden moeten worden waar men er een code aan toe moet kennen – dit voor de statistieken.
Voorlopig zitten we hier de hele dag in de hitte, in de brandende zon. We drinken wat op een terrasje; we gaan een pizza eten. De dag kruipt voorbij. Om 17.00 uur wordt verteld dat monsieur le responsable zich heeft verlaat en pas 20.00 uur wordt verwacht. De tijd begint te dringen en dat laten we goed merken.
Het is 20.00 uur – wat een spanning! We lopen voor de vierde keer naar het ziekenhuis. We worden in een hoekje gezet, er wordt wat heen en weer getelefoneerd. Er komt een man aanlopen die wat in papieren rommelt en zie ….. daar is de zo begeerde uitslag van de PCR-test. Monsieur le responsable durfde zich na al ons gezeur/aandringen niet meer te vertonen. Beide testen zijn negatief – geen corona. We hadden niet anders verwacht. Wat een opluchting dat de uitslag van de test er eindelijk is – wat zijn we blij.
Nu staat ons in het donker nog een 400km lange rit naar de haven van Nador te wachten over een slechte, onverlichte kustweg. Niet te geloven! Zelfs midden in de nacht zijn er politiecontroles; twee keer kunnen we doorrijden, één keer wordt gevraagd waar we vandaan komen en waar we naar toe gaan, één keer worden we tot en met gecontroleerd. De camper wordt gefotografeerd, alsmede beide paspoorten; er wordt getelefoneerd. Jammer heren, we worden niet gezocht. We mogen doorrijden. Om 03.30 uur kappen we er mee. We zijn gevorderd tot 65km voor de haven. Tijd om een paar uurtjes te slapen.
In anderhalf uur rijden we de laatste kilometers naar de haven Bni Enzar bij Nador. We kunnen tussen 12.00-13.00 uur inchecken en de uitgeprinte ticket inruilen voor een boardingpas. Inderdaad wordt gevraagd naar de PCR-test. Bij zowel de paspoortcontrole als bij de uitvoer van de camper worden we uit de rij gehaald en aan de kant gezet omdat we langer dan zes maanden in Marokko zijn geweest. Op zich geen probleem in verband met corona en lockdown maar de computer weet er geen raad mee. Het moet administratief verwerkt en apart behandeld worden. Het duurt maar een uur. De volgende stap: we staan in de rij voor de scan. Alle grotere voertuigen worden gescand. Mensen met een personenauto kunnen alles uit gaan pakken. Zoals we van TangerMed gewend zijn weigert de scan regelmatig waardoor het tijden duurt. De laatste check is die met de douane. Alle buitenluiken moeten open, men neemt een kijkje binnen en dan ….. mogen we écht de boot oprijden. We hebben de afgelopen dagen getwijfeld of het allemaal goed zou komen. Maar: Yes, we did it!
Hoewel we blij zijn dat we eindelijk terug kunnen naar Europa stemt het ons verdrietig om na zo’n lange tijd Marokko te verlaten in de wetenschap dat we volgende winter, gezien alle coronaperikelen, waarschijnlijk niet terug kunnen naar dit gastvrije land met vriendelijke mensen. Vooral Tafraout zullen we erg missen – in de eerste plaats Mariam en Mohamed.
Na de verhalen van andere camperaars over smerigheid en vies eten aan boord, vrezen we het ergste. Onze eerste indruk is echter positief. We hebben geen klagen over de hut met eigen toilet en douche. De afvaart is stipt om 21.30 uur. Ongelooflijk, dit is nieuw voor ons. We gaan naar de bar. Theo bestelt in het Engels. De barman begrijpt het niet. Ach ja, we varen met een Italiaanse maatschappij. De bestelling in het Italiaans levert geen problemen op.
Doodmoe van alle gebeurtenissen en spanningen van de afgelopen dagen vallen we als een blok in slaap en slapen een gat in de dag.
De dag aan boord gaat redelijk snel voorbij. We maken hier en daar een praatje, ’s avonds eten we in het self-service restaurant. De Wifi is fuori servizio; we vinden het niet erg. In verband met de coronamaatregelen is de boot maar voor de helft bezet omdat de maatschappij aan allerlei voorschriften moet voldoen. We merken dat er wordt toegezien op het dragen van een mondmasker.
De “Atlas” van GNV blijkt een speedboot. Om 07.00 uur ‘s morgens worden we gewekt door de omroepinstallatie. Er wordt zowel in het Italiaans als in het Frans omgeroepen dat we de haven van Sète naderen en dat er over twee uur ontscheept kan worden. Snel uit bed, de spulletjes inpakken en ontbijten in de bar. Zes uur eerder dan gepland legt het schip in de haven aan. Een uur later staan we op de kade. We zijn geland in Europa – eindelijk! De negatieve verhalen van anderen zijn wat ons betreft broodje aap verhalen. Er zijn blijkbaar mensen die altijd wat te zeuren moeten hebben. GNV krijgt van ons alle lof voor een prettige overtocht.
De haven zijn we nog niet uit; het duurt nog een uur voor we door de Franse douane en paspoortcontrole zijn.
We maken gebruik van het vroege aanmeren van de ferry door een flink aantal kilometers te gaan rijden. We hebben namelijk gehoord dat België moeilijk kan gaan doen. Vanwege het grote aantal nieuwe besmettingen in het land moet elke reiziger ingaande 1 augustus voor de grens 48 uur van tevoren een digitaal formulier invullen dat door het Ministerie Vreemdelingenzaken beoordeeld moet worden, er wordt een PCR-test gevraagd (ja, dááág, weer € 100,-, we hébben een negatieve test) en men moet 14 dagen in quarantaine als men van buiten de EU komt. Hoe men dit alles aan de grenzen wil realiseren …..? We willen dus zo snel mogelijk die grens over anders moeten we nog via Duitsland gaan rijden. Eerst worden we in Marokko vast gehouden, vervolgens komen we om geheel andere redenen Spanje niet in, dan moeten we ons in allerlei bochten wringen om Frankrijk in te komen en nu heeft België weer wat bedacht. De mensen zijn gek aan het worden.
De eerste rijdag komen we tot 100km ten zuiden van Lyon. Onvoorstelbaar hoeveel vakantiegangers, ook Nederlanders, we tegen komen. Allemaal mensen die straks aan de Belgische grens gestopt worden – met kilometers file tot gevolg?! We vinden het onvoorstelbaar en niet te begrijpen dat mensen gewoon op vakantie gaan alsof er niets aan de hand is terwijl wij ons maandenlang niet mochten verplaatsen en nu nog steeds zoveel moeite moeten doen om terug naar Nederland te kunnen, hetgeen ons bijna onmogelijk wordt gemaakt – in ieder geval onmogelijk langs een “normale” weg.
In Europa is het erg wennen: het cultuurverschil, gestreste mensen, de verkeersdrukte, de prijzen. We hebben er best een beetje moeite mee.
Om de moeilijkheden in België voor te zijn, rijden we stevig door. De boulangerie is om 06.30 uur open. Theo staat er 07.00 uur voor de deur. Hij koopt voor één dag brood voor ontbijt en lunch: € 7,60! Wát! Voor dat bedrag eten we in Marokko drie weken ! brood. Wat een schrik. Maar: het brood is meer dan heerlijk. Dat was het in Marokko echter ook.
Hoe meer we naar het noorden gaan, hoe koeler het wordt. De dagtemperatuur van 26° is aangenaam – echter toch lager dan de temperatuur ’s nachts in Tafraout. De nachten worden koud: 14°. Brrr, dat zijn we niet meer gewend. We moeten weer onder het dekbed slapen.
Omdat Guusta en Jan een week later hetzelfde traject moeten afleggen als wij wat betreft PCR-test, rit naar Nador, inschepen, etc. hebben we de afgelopen week dagelijks contact gehad. Twee dagen voor de afvaart van Guusta en Jan krijgen we bericht van Guusta dat Jan onwel is geworden en per ambulance naar het ziekenhuis in Nador is gebracht. De volgende morgen krijgen we een verschrikkelijk bericht. Jan is vannacht overleden aan een hartaanval. We kunnen het niet begrijpen, woorden schieten tekort. We zijn er kapot van. Arme Guusta!
Wat een akelige afsluiting van de maand.
Morgen rijden we de laatste kilometers naar de kinderen.
Leave a comment