Spanje
1 november: In Frankrijk viert men Toussaint oftewel Allerheiligen. Het is een vrije dag voor de meeste Fransen, de scholen zijn rond deze tijd twee weken gesloten. Op 2 november is het Jour des Morts, Allerzielen dus. Het is een dag om de doden te gedenken. Families eten en drinken samen, daarna gaat men naar het kerkhof om gestorven familieleden te gedenken. Men plaatst bloemen, gedenksteentjes en kaarsen op de graven. Op de graven worden meestal potten chrysanten gezet. Deze bloem staat in Frankrijk symbool voor de dood. Geen geschikt bloemetje dus om als kadootje mee te nemen als je bij Fransen op bezoek gaat. We merken weinig van deze “feestdagen”. Het valt wel op dat er meer Franse camperaars met kinderen onderweg zijn.
Wij staan ondertussen op de camperplaats in Fanjeaux. Het is een charmant klein middeleeuws dorpje van Romeinse oorsprong. Na een nachtje slapen willen we de Pyreneeën over maar ….. regen, regen, regen.
Na drie dagen regen beraden we ons. Wat is wijsheid?! Het is kiezen tussen twee kwaden. In één rit de Pyreneeën over is een tocht van zes uur rijden – best veel; bij het splitsen van de route in tweemaal drie uur zouden we een keer moeten overnachten op 1500 meter hoogte in de vrieskou. Oké, we hebben een kachel maar ligt er door de vele regen van de afgelopen dagen op deze hoogte sneeuw? We komen er niet achter en gokken er niet op. We kiezen een andere route met minder hoogte en gaan door de Vielha-tunnel. Wat genieten we van deze prachtige rit. Het valt mee: precies zes uur later, inclusief een koffiepauze en een lunchpauze, komen we in Tremp aan. We zijn de Pyreneeën over; we zijn in Spanje. We merken meteen dat we aan deze kant van de Pyreneeën uit het regengebied zijn en dat de temperaturen hoger liggen.
Ondertussen hebben we tijdelijk afscheid genomen van Christien en Theo. Zij kiezen voor een route naar het oosten richting Middellandse Zee, wij gaan liever door het binnenland. Waar zullen onze routes elkaar weer kruisen? We gaan het zien. We gaan sowieso “ergens” in december samen naar Marokko.
We gaan verhuizen. We rijden langs het Embalse (stuwmeer) de los Terradets en door de Congost (kloof) de Terradets. Het is een prachtige rit. Na het passeren van het Embalse de Camarasa parkeren we in Balaguer naast het barokke klooster Reial Santuari de Sant Crist dat wordt bewoond door de Clarissenzusters. Het is geen onbekende plaats voor ons met op loopafstand het Castillo Formós, de tot historisch monument uitgeroepen Iglesia Santa Maria, de van Arabische oorsprong Les Muralles de Balaguer en de archeologische vindplaats Parc arqueològic Pla d’Almatà. En ….. niet te vergeten de heerlijke wijn met tapas op het Plaça Mercadal.
Op de altijd zo stille camperplek is het vanmorgen vroeg, we liggen nog in bed, een heen en weer gerij van auto’s. Verrassing: we staan compleet ingebouwd. Wat zou er aan de hand zijn? Er komen meer en meer auto’s; er stappen kinderen uit in klederdracht en een bosje bloemen in de hand. Het is Fiesta del Sant Crist, een traditioneel jaarlijks feest en één van de populairste feesten in Balaguer ter ere van de plaatselijke patroonheilige. En ja, we staan naast het Santuari de Sant Crist en de kerk die in 2016 een basiliek werd. Beneden in het dorp zouden processies en vuurwerk zijn. Wat leuk om dit mee te maken, we gaan het zien.
Intussen krijgen we een vervelend bericht van Christien en Theo. Ze besluiten terug te gaan naar Nederland. Christien heeft al een poosje maag/darm klachten. Begrijpelijk, ze wil naar haar eigen huisarts in Nederland. Onze gezamenlijke Marokkoreis gaat niet door. We vinden het héél jammer maar vooral erg en heel sneu voor Christien en Theo.
Van Balaguer naar Albalate del Arzobispo is het maar 3,5 uur rijden. Onderweg: een toevalstreffer – diesel voor € 1,49/ltr. In Albalate vinden we een mooie camperplaats aan de voet van een van oorsprong Moors dorpje.
We slenteren door de smalle straatjes. Er is niets te doen. De Iglesia de la Asunción de Nuestra Señora is een katholieke kerk in mudejarstijl gebouwd en staat in het historisch centrum. Op het pleintje zijn twee barretjes en een groentewinkel; dat is het wel. Het 14e eeuws aartsbisschoppelijk Castillo-Palacio de Albalate del Arzobispo ligt op een klein plateau op de heuvel. Gezien de islamitische oorsprong en de strategische ligging is het niet verrassend dat er voor de christelijke verovering een Arabisch kasteel of citadel stond. Het kasteel is dan ook op een oud moslimfort gebouwd van natuursteen met een decoratie van mudejar-keramiek. De mudejarstijl komt uitsluitend voor in Spanje. Het is een kunststijl waarin moslim- en christelijke vormen zijn verweven. Voornaamste kenmerken zijn het gebruik van baksteen en de constructie van hoefijzervormige bogen, keramiek en houten plafonds met inlegwerk.
Als we thuiskomen wacht ons een verrassing. Er ligt water in de camper bij de deur. We hebben weer eens wat. Onderzoek wijst uit dat de drukknop voor het doorspoelen van het toilet is blijven hangen waardoor de waterpomp bleef lopen. De toiletpot staat vol water en is overgestroomd. De watertank is volledig leeg gepompt, het water heeft via de deur een weg naar buiten gevonden. Er is weinig te dweilen, al het water ligt al buiten. De mat van het trapje binnen is kletsnat maar droogt wel weer in de zon. De watertank is snel weer bijgevuld bij het servicepunt. “Probleem” opgelost.
We gaan wandelen. De Ruta de las Lastras loopt langs een heuvel van zandsteenplaten van waaruit we een prachtig uitzicht hebben op Albalate en de vallei van de Martin-rivier. Op een rotsachtig platform van gladde, platte stenen hebben vijftien eeuwen geleden Visigotische kolonisten hun necropolis gevestigd. Het Visigotische Rijk was een Europees Koninkrijk van 418 – 721 na Chr. en werd gesticht door het Germaanse volk der Visigoten. De route door het hele archeologische complex is voorzien van infopanelen en voert langs vele traditionele gebouwen, schuren en dorsvloeren. Er zijn een reeks middeleeuwse Visigotische graven die in de rots zijn opgegraven. De in steen verzonken graven (20 – 30 cm) hebben de vorm van een badkuip. Het lichaam was bedekt met aarde en stenen. De oudste begrafenissen dateren uit de periode 530 – 598 na Chr.
Ondertussen hebben we een vliegenkerkhof voor de deur. Tijd om te vertrekken.
We rijden door Het Parque Cultural del Maestrazgo richting Teruel. Het is een uitgestrekt gebied met spectaculaire rotspartijen. Over het eenzame hoogland gaan we tot ruim 1400 meter omhoog. Teruel ligt op 925 meter hoogte op een verhoging op de Spaanse Hoogvlakte. De camperplaats is niet één van onze favorieten maar we kunnen hier lpg tanken wat elders in het Spaanse binnenland vaak problemen geeft. De stad van de Spaanse Romeo en Julia (Isabel de Segura en Diego de Marcilla) bekijken? We hebben het historisch centrum vaker gezien en slaan dit keer de vele fraaie mudejar gebouwen over.
We rijden door de regio Castilla-La Mancha. We kennen dit gebied natuurlijk van de roman Don Quichot van La Mancha en zijn dienaar Sancho Panza geschreven door Miguel de Cervantes. We waren reeds in de plaatsen Consuegra, Puerto Lapice en Campo de Criptana – alle beroemd om de molens waartegen Don Quichot vocht omdat hij ze voor reuzen aanzag. Ook het Tablas de Damiel Nationaal Park, een beschermd natuurgebied voor vogels, laten we dit keer links liggen.
We stoppen in Torralba de Calatrava. Helaas is het een ongezellige camperplaats met bovendien veel verkeerslawaai van de A43. Wat een rotherrie! Na het eten besluiten we verder te rijden. Het schiet niet echt op en er is niet veel keus – we willen “ergens” staan voor het donker wordt.
In Fuencaliente is een camperplaats bij de voormalige camping San Isidro. We komen voor een afgesloten hek; we weten het hek open te krijgen. Naast een oude receptie is een poort met een betaalautomaat. We moeten ons registreren en € 6,05 afrekenen. We zijn een half uur aan het klooien, het lukt niet. Jammer dan, we blijven wel een nachtje voor de receptie bivakkeren. Er is hier toch niemand. Morgen maar weer verder dan.
Onbedoeld zijn we inmiddels een heel eind naar het zuiden afgezakt. Op zich niet heel erg – dan gaan we gewoon eerder de grote plas over naar Marokko.
Priego de Córdoba is min of meer een beetje onze uitvalsbasis richting de ferry naar Marokko. We kennen het stadje met enkele bezienswaardigheden inmiddels van haver tot gort. We doen wat boodschapjes bij de Chinese Toko, gaan naar de farmacie waar de door de huisarts in Nederland goedgekeurde oordruppels voor Theo een kwart van de prijs zijn; Theo gaat naar de kapper.
Eigenlijk willen we weer eens naar de gróte markt in Torrox en naar die twee kilometer lange oergezellige boulevard. Helaas geldt vanaf 2019 overal langs de stranden een parkeerverbod voor campers. Bij navraag bij de Toeristeninfo werd ons destijds verteld dat deze maatregel is genomen vanwege wangedrag van Franse camperaars. Tja, we willen toch écht weer eens naar Torrox. Geheel tegen ons principe in besluiten we naar een camping te gaan.
Camping El Pino ligt halverwege Torrox Costa en Torrox Pueblo. Voor ons is het geen enkele moeite om anderhalve kilometer beide kanten op te lopen.
We weten meteen weer waarom we alleen naar een camping gaan als er geen andere keus is. Op een camperplaats kom je aanrijden en is het binnen twee minuten staan. Camping El Pino: camper voor de poort, naar de receptie, plek zoeken, terug naar de receptie voor afhandelen papierwinkel inclusief invoer van gegevens in de computer, lastig parkeren op een vrij kleine plaats waarmee meteen iemand meent zich te moeten bemoeien, onder bomen dus geen zon – hè, hè, drie kwartier later staan we dan toch. En dan: links buren, rechts buren, voor en achter buren op korte afstand en veel omgevingsrumoer. Gezellig! Maar ….. niet klagen, het is vandaag 23 graden en dat wordt het morgen ook. Prima weer voor de marktdag.
Het is vier jaar geleden dat we op de markt en boulevard in Torrox waren. Verrassing! Waar is de markt? Verplaatst dus, naar een plek met meer ruimte. Zoals gebruikelijk is het veel van hetzelfde. Op de boulevard is niets veranderd. Het is veel Engels en vooral Duits wat we om ons heen horen. Alle horecagelegenheden en souvenirwinkeltjes zijn er nog. De parkieten zitten nog in de palmbomen. Bij het ons bekende adresje La Rustica drinken we sangría en eten we tapas. We doen het rustig aan. Liever hier zitten met uitzicht over zee dan terug naar de camping. Aan het eind van de middag lopen we terug; we hebben het voor de eerste paar jaar weer gezien hier.
Een drukke dag: het is drie uur rijden van Torrox naar Palmones. Onderweg tanken we eerste de 110 liter lpg-tank vol. In Palmones is het een hartelijk weerzien met Carlos bij wie we de tickets voor de overtocht naar Marokko nu voor de 8e keer kopen. Ook dit jaar maken we de overtocht met de Trasmediterranea. Tickets geregeld, dan nog naar Mercadona de boodschappen voor de eerste aanpak voor onderweg doen. Morgen varen we – voor de 8e keer naar Marokko!
Het wordt vroeg opstaan: de ferry vertrekt 08.00 uur, het is nog een half uur rijden naar de haven van Algeciras waar we een uur voor de afvaart moeten zijn. Zoals elke keer zal het ook nu weer goedkomen.
Frankrijk
Weg uit Nederland: eindelijk weg uit het bos van gele omleidingsborden, weg van het statiegeldprobleem – de flesjes van de ene supermarkt niet bij de volgende in kunnen leveren, geen gestress meer over waar water te lozen en in te nemen, geen vraag meer waar we het afval kwijt kunnen. Heerlijk, we zijn weer relaxed onderweg zonder deze “problemen” terwijl in het buitenland ook de brandstof- en supermarktprijzen lager zijn.
De eerste buitenlandse stop is in Heks in de Belgische provincie Limburg. We vinden een plek te midden van de velden met naast de camper een paardenwei. Nieuwsgierig komen de paarden ons bekijken. Hoewel het dorp maar 392 inwoners telt zijn er meerdere bezienswaardigheden. We lopen naar Kasteel Heks maar vissen achter het net: tuinen en park zijn open voor het publiek in het eerste weekend van juni en het tweede weekend van september. De Sint Pieterskapel is gesloten omdat er stukken van het plafond naar beneden zijn gekomen. Herstel zal pas in 2024 plaats vinden.
Andere bezienswaardigheden zoals de Hoeve Monnikenhof en een voormalig klooster met een watermolen zijn in een andere wandelrichting maar .…. we willen morgen verder naar het zuiden.
We stuiteren over de Belgische wegen richting Frankrijk. We begrijpen waarom men in België voor het hele jaar eenzelfde bedrag aan wegenbelasting betaalt als wij in Nederland per maand.
Na het passeren van de Belgisch / Franse grens stoppen we in Le Chesne. Het is er rustig, met heel erg stille buren: we staan niet ver van een begraafplaats, in de nabijheid van het Canal des Ardennes. Het kanaal is circa 88 kilometer lang en telt 44 sluizencomplexen. We lopen een stuk heen en weer langs het kanaal.
We worden vanmorgen het bed uit gepest. Het is noodzakelijk om 7.30 uur met een grasmaaier achter de camper te keer te gaan. We horen het even aan maar staan toch maar op; we willen immers gaan rijden! Na ontbijt en een kopje koffie vertrekken we al voor negen uur. De grasmaaier was ons net voor.
Rond het middaguur vinden we het welletjes: de landelijk en afgelegen plek in La Ville-aux-Bois staat ons wel aan om een paar dagen te blijven. Wat is het hier stil! Er wonen slechts 19 mensen; gsm-bereik lijkt daarom totaal overbodig. Een kerk is natuurlijk wel een must. De 12e eeuwse Eglise de l’Assomption is sinds 1992 een historisch monument. In het bos, 750 meter van het gehucht verwijderd is de “Stèle en mémoire de l’Halifax”- een monument ter nagedachtenis aan de Halifax die in de nacht van 3 – 4 mei 1944 op deze plek is neergehaald. De Halifax werd gebruikt voor bombardementen, het leggen van mijnen en het verstoren van vijandelijke radar.
We gaan weer rijden: het wordt vandaag 28° daarom stoppen we onderweg om vlees te kopen voor de bbq. Om 14.00 uur steken we de bbq aan in Flavigny-sur-Ozerain. We nemen er alle tijd voor; morgen gaan we het dorpje bekijken. Het is één van Les Plus Beau Villages de France.
Het plaatsje ligt bovenop een heuvel tussen Auxerre en Dijon. Vanwege de strategische ligging groeide het plaatsje tijdens de middeleeuwen uit tot een solide vesting. Dankzij de vele verdedigingswerken is het door de eeuwen heen goed bewaard gebleven en heeft een lange religieuze geschiedenis.
We bewonderen de prachtige oude huizen uit de middeleeuwen. We zien de Sint Jozefabdij en de 13e eeuwse Eglise Saint Genest. De voormalige benedictijnenabdij heeft een Karolingische crypte. De crypte uit 758 is goed bewaard gebleven. Vlak voor de ingang bevindt zich een afgesloten werkplaats waar allerlei beelden en kapitelen worden gerestaureerd. De apsis is openbaar gebied. We kunnen het Karolingische bouwsel goed bekijken en lopen door het doolhofje van gangen en kleine zaaltjes vol pilaren met prachtige kapitelen, een hoogaltaar en de tombe van Sainte Reina. Met Karolingisch duidt men een periode aan die tijdens de regering van Karel de Grote (768 – 814) werd ingezet en duurde tot en met het begin van de 10e eeuw.
Tegenwoordig is er in de abdij gebouwen een fabriek gevestigd die de bekende anijssnoepjes Anis de Flavigny produceert. We bezoeken het bijbehorende museum en snoepwinkeltje. In het museum wordt de geschiedenis van het kleine witte snoepje verteld, die terug gaat tot de 9e eeuw. De wanden in het idyllische snoepwinkeltje hangen vol met houten planken die zijn overladen met tientallen soorten anijssnoepjes. In het midden van de winkel staat een tafel waar je alle soorten mag proeven. Een doosje van de Anis de Flavigny is natuurlijk een leuke souvenir.
We zoeken het wel uit! De vorige rit ging door het Parc National de Forêts waar het landschap voornamelijk uit oud loofbos bestaat. Vandaag doen we er een schepje bovenop en rijden door het Parc Naturel Régional du Morvan, andermaal over “wegen” waar je met een camper van acht meter lang en vijf ton zwaar wellicht beter niet kunt rijden. Het is een bergachtig gebied met ongerepte natuur. We maken een koffiestop bij het Lac des Settons. Eén ding is zeker: we komen op de mooiste plekjes terecht én er is geen andere camper te bekennen. Ook hier in Paray-le-Frésil is en blijft het stil. Voor de vierde achtereenvolgende keer staan we helemaal alleen.
We gaan weer een straatje verder. In Thiers tanken we diesel bij een Intermarché. Het scheelt tenminste 15 cent per liter vergeleken bij een reguliere pomp. Er gaat 95 liter in dus ….. genoeg verdiend. Nadat we wat boodschapjes hebben gedaan rijden we 2,5 km verder naar een camperplaats. Getver, wat een ongezellige plek, hier blijven we niet.
We gaan nog een stukje verder. Na een half uurtje komen we bij een prachtige ruime plek in het groen in Saint-Dier-d’Auvergne. Op enige afstand staan drie andere campers. Bij zo’n 30° zitten we buiten. Nog even genieten. Vanaf morgen wordt een daling van de temperatuur van 15° zonder zon verwacht. We gaan het zien.
Het valt niet tegen. Overdag kunnen we het dorp en de omgeving verkennen. We maken een mooie wandeling. Twee nachten is het met 4° wél erg koud. Voor het eerst gaat dit najaar bij het opstaan de kachel een uurtje aan.
We gaan wolven kijken. In Saint-Léger-de-Peyre is het Parc Les Loupes du Gévaudan, een bijna wilde habitat voor wolven, voor bezoekers en wetenschappelijke observatie. We zien wolven uit Polen, Canada, Mongolië, Siberië en het Noordpoolgebied. Ze hebben zulke lieve koppen, zulke mooie ogen – je zou bijna vergeten dat het roofdieren zijn. Na het bezoek aan het Parc eten we een hapje in het restaurant voor we naar de camper terug gaan. Nauwelijks binnen begint het te hózen! We hebben geboft! We zitten hier op 1050 meter hoogte. Na een nachtje slapen gaan we toch maar verder.
We willen niet te ver rijden. De camperplaats in Bozouls lijkt ons wel wat. Er zouden meer dan tien campers kunnen staan. Dat kan ook wel maar niet als de camper acht meter lang is. We zouden iedereen blokkeren: er kan niemand meer in of uit.
Op redelijke rijafstand vinden we een plekje in Rodez. Geen superplaats maar we kunnen er wandelen in een mooie omgeving. In het dorp, of is het een stad, staat de enorme 13e eeuwse Cathédrale Notre Dame van roze steen met een prachtige klokkentoren. Zowel de buitenkant als het interieur is indrukwekkend. De houten koorstoelen zijn o.a. versierd met een gevleugelde leeuw én een ondeugend figuurtje dat zijn achterwerk laat zien.
Op de dag dat we verder willen rijden staat er ineens behoorlijk wat wind.: 48 km/uur. Voor de veiligheid nog maar een dagje blijven dan, we hebben geen haast.
In Lisle-sur-Tan weten we een camperplek met een wasmachine. Wassen: het wordt hoog tijd. Op de dag van aankomst is het prachtig weer. Helaas, de was moet worden uitgesteld – er volgen twee dagen met afwisselend harde regen, zachte regen – de hele dag zonder ophouden. Intussen komen Christien en Theo in Lisle-sur-Tan aan. We zaten al een tijdje achter elkaar aan dus het moest er een keer van komen. Reuze gezellig: een voorproefje op onze gezamenlijke reis naar Marokko.
Na een paar rustige dagen samen reizen we met z’n viertjes af naar Carcassonne. Toevallig zijn we er vorig jaar geweest maar dat hindert niet, het blijft de moeite waard. De volledig bewaard gebleven en gerestaureerde binnenstad, La Cité de Carcassonne, is een uitzonderlijk voorbeeld van een middeleeuwse stad in Europa, het is de grootste behouden vesting uit de middeleeuwen. We snappen waarom er tegenwoordig niet veel mensen meer in Carcassonne wonen. Wat een drukte met toeristen! De meeste gebouwen doen dienst als winkels, bars en restaurants.
Na dit uitje is het tijd om verder te gaan én de maand oktober is alweer om.
Nederland (3)
Vrijdag 1 september: de verjaardag van Edgar. Tegen het middaguur vertrekken we naar Eefde. Edgar heeft een halve vrije dag van zijn werk. We gaan hem helpen met het opzetten van een feesttent van 6 x 4 meter. In de uitnodiging aan vrienden en bekenden heeft Edgar vermeld dat hij 42 kaarsjes mag uitblazen. Oké, we brengen een taart mét 42 kaarsjes mee, dus dat wordt blazen. Na koffie met taart beginnen we met het opzetten van de tent. Het is een gemakkelijk systeem dus de tent staat na een groot half uur.
Zoals gebruikelijk komt er ’s avonds een grote groep vrienden en zoals elk jaar weer wordt het een latertje met naar bed gaan of ….. vroeg – het is maar hoe je het bekijkt. Het feestje duurt dit jaar tot half vier in de morgen. Voor ons is het altijd weer gezellig om de vrienden, waarvan we er velen kennen vanaf de kleutertijd, weer te zien en te spreken.
Maandag 4 september: we parkeren de camper bij Freddy – Hanzestadcampers waar Els en Reyer ons komen ophalen voor onze gezamenlijke vakantie in de buurt van het Duitse Schmallenberg.
Het is een rit van ongeveer vier uur. We stoppen onderweg voor koffie en een broodje en arriveren rond 16.00 uur in Untervalme. De “sleutelbewaarster” vindt het helemaal fantastisch dat we er zijn; ze had er haar vraagtekens bij gezet omdat we vorige zomer al hadden geboekt. Het driehoekige huisje is echt Duits, enigszins gedateerd maar gezellig. Een soort van plaggenhut dus.
Kenmerkend voor een verblijf in Untervalme zijn de rust en de eindeloze wandelmogelijkheden. Na een nacht slapen gaan we dan ook op pad voor een wandeling in de prachtige omgeving van het Sauerland. Nee, niet een grote wandeling van 16 kilometer – we willen rustig aan beginnen. Zonder problemen lopen we met nogal wat hoogteverschillen via een panorama uitzicht naar een waterval. Van die waterval hadden we meer verwacht na de vele regen van de afgelopen weken. Het is daarna nog ruim 4 kilometer terug naar het huisje maar ….. we verdwalen ….. en het is zó warm. We lopen, dwalen en lopen. Zelfs een stuk over een gedeelte omgekapt bos met diepe tractorsporen waar takken her en der verspreid liggen. Helaas, het schiet niet op, de route lijkt alleen maar langer te worden. Steeds weer denken we dat we er bijna zijn, maar nee – verder maar weer. Als we 17 kilometer hebben gelopen blijkt uit GoogleMaps dat er nóg bijna 4 kilometer te gaan zijn. Els en Corrie zien het, heuveltje op en heuveltje af, niet meer zitten en lopen 500 meter? naar een doorgaande weg. De mannen lopen verder om de auto te halen. Sneller dan verwacht komen ze aanrijden op het afgesproken punt. Pffff. We hebben ons best gedaan vandaag. Hoezo is 16 kilometer te ver – het zijn er gewoon 21 geworden!
Bij het huisje met de voeten in een bak koud water vinden we met z’n allen dat we wel een biertje verdient hebben. Het was een inspannende maar tóch wel een hele leuke dag.
We gaan een dagje naar Winterberg waar we beginnen met koffie en gebak. Daarna gaan we op ontdekkingsreis op de Winterberg-Boulevard en slenteren we door het gezellige winkelcentrum met de vele winkels en trendy boetiekjes. We lopen naar de St. Georg Springschans. Voor € 2 kunnen we de toren beklimmen. De schans is vanzelfsprekend gesloten. Na een heerlijke maaltijd is de dag om en gaan we richting ons huisje in Untervalme. Na een gezellige avond is de dag alweer voorblij.
Els en Corrie beginnen de dag sportief: vijf rondjes “rund ums Haus”. We verwachten een reactie van de mannen. Ze zien het hoofdschuddend aan maar reageren niet. Wat flauw! We zijn in ieder geval niet verdwaald.
We gaan naar het Besucherbergwerk Ramsbeck. Het mijnbouwmuseum toont de geschiedenis van de ertswinning in Ramsbeck en Sauerland met tentoonstellingen waaronder machines, interactieve stations, mineralencollecties en een film. Met een mijntrein verdwijnen Theo en Reyer anderhalve kilometer de berg in, 300 meter onder de grond waar ze kennis maken met het werk van destijds in oude tunnels. Els en Corrie blijven boven en bekijken het museum. Een goede keus: aan het einde van de ondergrondse rit komen twee steenkoude mannetjes naar boven.
Na het eten van een broodje bij Bäckerei Hamich maken we een korte wandeling. Een échte korte wandeling deze keer van slechts 7 kilometer – en dát zonder te verdwalen.
We hebben de smaak te pakken en gaan op pad voor een volgende wandeling. De route voert ons door het voormalig mijnbouwgebied. Bij de Willibaldstollen staat aan de ingang van de mijngang een beeld van de Heilige Barbara, patrones van de mijnwerkers. “Ertzengel” am Leiseband: in veel gezinnen werd het werk in de mijnen van generatie op generatie doorgegeven. Niet alleen jongens en mannen werkten hier, ook vrouwen en meisjes vonden hier werk. Ze werden “aartsengelen” genoemd. Das Steigerlied: het lied wordt sinds eeuwen gezongen in alle mijnwerkersgebieden. Zo worden tijdens de gehele wandeling vele wetenswaardigheden over de mijnbouw in dit gebied vermeld. Het is een mooie en informatieve wandeling in een prachtige omgeving.
Tja, daarna moeten we boodschappen doen – we gaan een keer zelf koken!
Zaterdag 9 september: We worden opgeschrikt door een bericht over een aardbeving in Marokko in een gebied ten noorden waar Mariam, Mohamed en familie wonen. We nemen meteen contact met hen op. Gelukkig is alles goed met de hele familie – ook met de familie die in Ouarzazate woont.
We vertrekken naar de Bruchhauser Steine, een rotsformatie met vier rotsen uit stollingsgesteente met allen een eigen naam. Vanaf het Informatie-Center loopt de wandelroute Rothaarsteig omhoog naar de rotsen. De Bornstein is met 92 meter de hoogste rots; de 45 meter hoge Feldstein is de enige van de vier rotsen die beklommen mag worden. Op de top staat een negen meter hoog houten kruis. Reyer is de enige die naar boven gaat. Theo, Els en Corrie vinden het voor deze extra klim te warm. Onderweg komen we veel over flora en fauna te weten middels informatieborden plus er is een plek aangegeven waar vele, vele jaren geleden een jonge vrouw onder de rotsen werd begraven omdat tijdens een onweersbui grote brokken steen naar beneden kwamen.
Wat hebben we deze week al veel gelopen en niet altijd de gemakkelijkste routes. Morgen de laatste dag alweer!
We beginnen de dag héél rustig en maken met de lunch alle restjes uit de koelkast op. Halverwege de middag beginnen we aan de laatste vakantiewandeling en eindigen bij een pizzeria. Na het eten van een heerlijke pizza, het drinken van twee biertjes plus als toegift een vernet branca van het huis moeten en we nog een uur door het bos teruglopen naar het huisje. Precies voor het donker wordt zijn we thuis.
De vakantie zit erop – wat is die week voorbij gevlógen. Behalve het vele plezier samen zijn we sportief bezig geweest: in zes dagen tijd hebben we 62 kilometer gelopen. Nog één nachtje slapen, morgen moeten we om 10.00 uur het huisje uit maar ….. de sleutelbewaarster zegt dat we rustig aan kunnen doen, 13.00 uur is ook goed.
Natuurlijk staan we op tijd op: douchen, ontbijten, inpakken, huisje bezemschoon achterlaten – we hebben de tijd wel nodig als we nog een beetje op tijd thuis willen zijn. We eten onderweg, dat is vanavond al een zorg minder.
Met inmiddels gemaakte plannen voor een volgende keer vakantie samen nemen we afscheid. Els en Reyer zetten ons om 16.00 uur af bij Freddy – Hanzestadcampers; zij zijn om 16.30 uur weer thuis. Het was een meer dan geslaagde week!
We reizen af naar het ziekenhuis in Zutphen. Theo mag onder het mes om een plek uit zijn linker scheenbeen te laten verwijderen. Na een half uur is hij al weer terug in de camper, ingepakt met een kous van knie tot tenen. Over twee weken terugkomen om de hechtingen eruit te laten halen. Jammer dan, dat wordt een klusje voor Corrie want ….. dan zijn we hopelijk al een eindje onderweg richting zuiden voor onze overwintering.
We gaan met Edgar een feestje vieren. Het bedrijf waar hij werkt bestaat 50 jaar; familie is welkom bij de Celebration Party. Wat leuk om te kunnen zien waar Edgar vanaf oktober vorig jaar met zoveel plezier werkt. Tijdens de rondleiding door het bedrijf blijkt dat Theo meer van de hydrauliek weet dan Edgar maar dat is dan ook geen wonder met zijn technische achtergrond; Edgar is ict’er. Vanaf 18.00 uur zijn er diverse foodtrucks en er is een dj. Vanaf 20.00 uur spelen de Caribbean Boys. Halverwege de avond zijn het vooral de gezinnen met kinderen die vertrekken. Wij blijven wat langer. Het is een goed georganiseerd en gezellig jubileumfeest.
We blijven het weekend bij Edgar met de bedoeling op maandag te vertrekken uit Nederland. Helaas loopt het anders. De genezing van Theo’s been gooit roet in het eten. Noodzakelijkerwijs moet hij terug naar de dermatoloog die een ontsteking aan de operatiewond constateert. Dat wordt antibiotica slikken en over twee dagen weer naar het ziekenhuis.
De antibiotica werkt. Na twee dagen ziet de ontsteking er rustiger uit. Maar ….. we mogen nog een weekje in Nederland blijven: volgende week wéér voor controle plus de hechtingen eruit. Het is niet anders; het zekere voor het onzekere, weten dat het goed is voor we het land uit gaan. We hebben geen zin in trammelant onderweg. De week zal snel genoeg voorbij zijn. We krijgen meteen allerlei reacties: “dan kunnen jullie onze nieuwe keuken toch nog zien”, “dan komen we onze nieuwe auto nog showen”. En tja, ziekenhuis Zutphen en Eefde is op een steenworp afstand: we eten nog twee keer met Edgar. Zo helpt iedereen bij het invullen van een extra week in Nederland.
27 september: de hechtingen gaan er uit, de ontsteking is over, blijft nog een klein wondje. Het was een goedaardige vorm van huidkanker die langzaam groeit en niet uitzaait; ze konden alles weghalen. Volgend jaar juni nog een keer controle. We kunnen Nederland éindelijk verlaten, en dát werd tijd. Wat zijn we blij!
Voor we Nederland definitief verlaten gaan we onderweg naar het zuiden nog even bij Gerrie in Gennep langs. Ze is 88 jaar: ze gaat vier keer per week naar het aquacenter aan de overkant van de weg, ze leest voor bij “oude mensen” (zoals ze zelf zegt) en fietst nog regelmatig naar de (klein)-kinderen in Oeffelt. Zo willen wij ook graag oud worden, in goede gezondheid met elkaar.
Nederland (2)
Het is begin augustus. We zijn ongeveer een maand in Nederland en dat weten we weer eens. Wat een sch….. weer, we worden er triest van. Bijna elke dag korte of langere tijd regen, vaak vergezeld van harde windstoten en / of hagel én – denk aan de storm Poly – het lijkt wel herfst. Nix buiten zitten, nix bbq-en en nix zwemmen in het zwembad bij Edgar. Hoewel het er nog niet naar uitziet heeft de rest van de maand augustus hopelijk beter weer in petto. We hebben de afgelopen paar weken meer regen gezien dan in het hele jaar ervoor. Alleen gisteren al: vanaf midden in de nacht, de hele dag erna tot ver in de avond is het geen vijf minuten droog geweest.
En dan: het gezeur in de media over het statiegeld op blikjes wat een miskleun blijkt te zijn, de plastic toeslag in supermarkten en horeca, de brandstof- en supermarktprijzen die in Nederland de kroon spannen vergeleken bij andere Europese landen; over Den Haag zullen we het maar niet hebben. Fijn land dat Nederland. Gelukkig dat we over niet al te lange tijd weer kunnen vertrekken!
Genoeg geklaagd nu. We zijn hier voor het regelen van o.a. APK, tandarts, doktoren, etc. en natuurlijk in de eerste plaats om onze kinderen meerdere keren te zien en daarnaast vrienden te bezoeken.
Na een dag dat het onafgebroken heeft geregend worden we vanmorgen wakker en ….. het regent nog steeds – alwéér – en niet zo’n klein beetje ook. Dat is balen want vandaag moeten we op tournee. We beginnen bij de apotheek in Warnsveld, daarna is Albert Heijn om de hoek. De volgende afspraak is bij de GGD voor een herhaalprik Hepatitis B zodat we nu voor de rest van ons leven beschermd zijn. Dan: op naar Lochem waar de paspoorten klaarliggen. We staan prima op de parkeerplaats bij het gemeentehuis; we kunnen nog een paar boodschapjes doen in het stadje en lekkere broodjes bij Bakker Bart meenemen. Vervolgens is Corrie de pineut bij de tandarts. Er blijkt een ontsteking in het weefsel rond een wortelpunt te zitten. De tandarts maakt meteen tijd vrij voor de behandeling.
Gelukkig is het in de loop van de middag eindelijk droog geworden. Vanuit Gorssel rijden we bij een waterig zonnetje naar de camperplaats in Bathmen.
Dan wordt het in de derde week van augustus eindelijk een béétje “fatsoenlijk” weer. Dat komt wel heel goed uit voor de vele afspraken die we hebben.
We rijden naar het westen van het land; vanwege de verkeersdrukte in het westen is het niet onze favoriete bezigheid maar we combineren drie afspraken. Halverwege rijden Bernadette en George ons tegemoet. Fijn, we kunnen de hele dag buiten zitten. Dan: verder naar het westen. En ja hoor, het moet blijkbaar zo zijn: Na Rotterdam richting het zuiden gaat het mis – de Heinenoordtunnel is precies nu, in de augustusmaand, afgesloten. Een goede omleidingsroute ontbreekt of ….. zijn wij te dom om de aanwijzingen te volgen!?! In het navigatiesysteem schakelen we de snelwegen uit maar hoe we het wenden of keren, steeds weer komen we voor het afgesloten stuk in de A29 terecht. Na twee pogingen vragen we bij een tankstation in Barendrecht hoe we aan de andere kant van de Heinenoordtunnel kunnen komen. Nou ….. gewoon ….. via Dordrecht, een uur omrijden.
Bij Nieuw Beijerland wacht een nieuwe uitdaging: neem de veerboot (over het Spui). Uh, op de veerboot met een camper van vijf ton? Gelukkig, ja dus, er gaan zelfs vrachtwagens op. Een half uurtje later staan we in Hellevoetsluis waar we de Italiaanse Rui en Carlo ontmoeten. We hebben hen drie jaar geleden in Marokko leren kennen. Carlo is technisch ingenieur en werkt all over the world. Ze zijn net terug uit Vietnam en wonen nu in Hellevoetsluis in verband met een klus in Europoort. Heel erg leuk om elkaar weer te zien. Rui, van oorsprong Chinese, kookt een heerlijke maaltijd: een échte Chinese maaltijd, compleet verschillend van hetgeen in de Chinese restaurants wordt geserveerd en wat volgens Rui dan ook niet is zoals men in China kookt. Behalve het lekkere eten maken we een mooie wandeling van vijftien kilometer in de omgeving. Ondanks de grote woningnood in Nederland hebben ze hier een mooi plekje gevonden: een mooi appartement in een prachtige omgeving, slechts een half uurtje rijden van het werk van Carlo. Tja, als je maar betaalt!
Gelukkig hoeven we niet terug via Rotterdam. Vanuit Hellevoetsluis gaan we naar het noorden voor een afspraak met Gusta in Den Haag. Na alweer een gezellige dag kunnen we ontsnappen aan de verkeerschaos in het westen van het land.
Er staan afspraken met kapper en pedicure in de agenda plus een weekend met Els en Reyer waarin we afspraken gaan maken voor onze vakantie samen een week later. En ….. dat komt mooi uit: samen de Formule 1 van Zandvoort kijken.
Na een hectische twee weken met veel gezellige afspraken waarin we elke nacht op een ander plekje hebben geslapen gaan we op 1 september naar de verjaardag van Edgar. Na dit feestweekend gaan we voor het eerst in jaren op vakantie; dat wil zeggen zónder camper – in de camper zijn we immers altijd thuis ….. We gaan met Els en Reyer naar het Duitse Schmallenberg waar we met z’n vieren voor een week een huisje hebben gehuurd.
Nederland
Het eerste weekend in juli is al weer geweest. Het was een gezellig weekend waarin we alle kinderen hebben gezien en gesproken. Wat was er veel te praten; de tijd ging veel te snel voorbij. Gelukkig komen er binnenkort nog meer momenten met de kinderen.
Voor ons begint nu de pret: zoals elke zomer – een héleboel afspraken.
Nog meer lol. We krijgen te maken met storm Poly; de zwaarste zomerstorm ooit gemeten in Nederland met windstoten van 146 km/uur. Er wordt melding gemaakt van omvallende bomen op huizen en wegen en rondvliegende voorwerpen zoals dakpannen, tuinmeubelen en afvalcontainers. Treinritten en vluchten op Schiphol zijn geannuleerd. Meerdere vrachtwagens zijn omgewaaid. Er vielen twee zwaargewonden door het noodweer; een vrouw kwam om het leven nadat een boom op haar auto terecht kwam – een man die zijn hond uitliet werd geraakt door een omvallende boom en overleed ter plekke.
Wij hebben het er wonderbaarlijk genoeg prima van af gebracht, we stonden veilig achter de muur van een sporthal.
Camperplaats Bathmen: we staan er amper twee uur of we zijn alweer gespot door meerdere dorpsbewoners. Behalve een paar gezellige praatjes op de camperplaats krijgen we twee uitnodigingen voor koffiedrinken. Het worden leuke ochtenden die doorlopen tot in de middag want zoals te verwachten raken we niet uitgepraat. Lachen toch want ….. we zijn hier maar twee dagen voordat onze afspraken weer doorgaan, te beginnen bij de tandarts in Gorssel.
De tweede avond komt Edgar naar Bathmen en blijft eten.
Tussen twee afspraken door hebben we een “vrije dag” – we gaan terug naar de camperplaats in Bathmen. Daar staan ineens Gerda en Jan voor onze neus. Echt leuk. We hebben in februari afscheid van elkaar genomen in Tafraout dus er is weer heel wat te kletsen. Dat is zoals altijd aan Gerda goed besteed; er is bijna geen speld tussen te krijgen, haha. Tja, hoe gezellig ook, de volgende dag staat er weer het één en ander in onze agenda.
Vooral Theo is deze zomer lekker bezig. Bij de tandarts kwamen er twee wortelpuntontstekingen boven water, dus dat wordt een vervolgafspraak. De dermatoloog verwijdert een plekje naast het linkeroor; voor het verwijderen van een grotere plek op het scheenbeen wordt een afspraak in september gemaakt – vooralsnog lijkt het om een goedaardige huidaandoening te gaan. Bij de chirurg valt het mee. Waar de huisarts rekening hield met een liesbreuk operatie vindt de chirurg het middel erger dan de kwaal.
Zo gaat het door en door met alle afspraken. Bij BM-Sat wordt het nodige saharazand van de satellietschotel verwijderd; de APK van de camper stelt weinig voor en is snel voor elkaar.
We ontdekken dat onze paspoorten in mei 2024 zijn verlopen. Niets aan de hand dus? Nou ….. we komen er achter dat een paspoort nog zes maanden ná het verlaten van Marokko geldig moet zijn! Oeps, dan zouden we eind november / begin december het land niet eens inkomen. Een afspraak voor het aanvragen van een nieuw paspoort is snel gemaakt. Alweer wat geregeld.
Gelukkig zijn er ook gezellige afspraken met meerdere vrienden; fijn om elkaar na langere tijd weer te zien en te spreken. Met Edgar gaan we een middagje op stap en doen leuke ideeën op voor als we volgend jaar 50 jaar zijn getrouwd. De volgende dag gaan we met z’n drieën naar de verjaardag van Sigrid.
Met alle gezelligheid én het geregel is de eerste maand in Nederland voorbij gevlógen.